Ilustrovana istorija beogradskih kafana: od Turskog hana do Aero kluba

Na 250 strana velikog formata, u tvrdom povezu i kolornoj štampi, knjiga Ilustrovana istorija beogradskih kafana donosi obilje nepoznatih činjenica, uzbudljivih epizoda, kao i mnoštvo ekskluzivnih fotografija proisteklih iz dugogodišnjih istraživanja dvojice vrsnih hroničara Beograda. Otuda je Ilustrovana istorija beogradskih kafana knjiga o Beogradu koga više nema i o Beogradu čije tragove nedovoljno poznajemo i primećujemo.

Ilustrovana istorija beogradskih kafana je uzbudljiva istorija privatnog i javnog, kulturnog i društvenog, ekonomskog i političkog života u Beogradu i Srbiji od početka XIX veka do početka Drugog svetskog rata predstavljena kroz priču o kafanama i hotelima koji su u to vreme postojali u Beogradu. Autori taj vremenski raspon obeležavaju sintagmom „od Turskog hana do Aero kluba“.

Ilustrovana istorija beogradskih kafana pokazuje kako su kafane u Beogradu u XIX veku, pa sve do početka četrdesetih godina XX veka bile „najvažniji prozor u svet“, mesto javnog i privatnog života, mesto gde se osnivaju i gde deluju političke stranke, mesto gde se održavaju izbori i vode najžešće političke borbe, ali i mesto gde se stvara kulturna istorija i gde se, pored slavnih pisaca koji su obeležili život nekih kafana, pojavljuju prva pozorišta, prvi bioskopi ili prva džez muzika u Beogradu i Srbiji.

Gotovo svih predsednici srpskih vlada u XIX veku, kao i mnogi ministri, pa i neki vladari bili su vlasnici nekih od beogradskih kafana. Čitav javni život odvijao se u kafanama koje su bile jedinstvena pozornica događaja, aktivnosti, procesa, nastanka informacija. Svoje kafane u tom vremenu imaju i političke stranke i poznate javne ličnosti. Neke kafane ostale su poznate kao mesto zabave i neponovljivih uživanja. U drugima su opet bila neformalna sedišta obaveštajnih službi ili zavereničkih organizacija. Neke od najuzbudljivijih ili najzanosnijih priča iz moderne istorije Beograda čitalac će pronaći u ovoj knjizi o beogradskim kafanama i hotelima, od kojih većine više nema dok je jedan broj i dalje aktivan pod istim imenom, neke čak i na svojim istorijskim adresama.

– Želeli smo da na osnovu bogatstva prikupljenih fotografija, arhivske građe, sećanja starijih i ondašnjih novinskih tekstova i reklama popravimo naše poznavanje kafanske istorije: da dosta poznatog samo potvrdimo, da podosta novog saznamo, pa tako i dopunimo korpus poznatog, ali i da ispravimo dosta toga netačnog što se nagomilalo u beogradskoj kafanologiji. Posebno nam je bilo dragoceno otkrivanje jednog potpuno zaboravljenog sveta, dobrim delom sasvim običnih, pa i nepoznatih kafana, onih tipično starobeogradskih, iz kraja, na ćošku – kažu Boris Belingar i Boško Mijatović u predgovoru ovoj retkoj knjizi.

Belingar i Mijatović su na osnovu opsežnih dugogodišnjih istraživanja rekonstruisali istoriju najvažnijih beogradskih kafana i hotela u XIX i u prvoj polovini XX veka. Tako je istorija kafana i biografija čitavog niza upečatljivih i neobičnih ličnosti koje su na najrazličitije načine obeležili istoriju i svakodnevicu Beograda u trajanju od jednog ipo veka.