Evropski davitelji iz našeg sokaka

Srpska književnost je postala primenjena umetnost. Juče „majmunisanje Pariza“, kako je to rekao Crnjanski, a danas majmunisanje Brisela. Kakav napredak! Nekad su centrima Evrope smatrani gradovi sa najviše kulture, a danas se centrom Evrope smatra grad sa najviše birokratije. Književnost je danas sredstvo ubeđivanja narodnih masa da – osim onoga što nam serviraju moćnici – „nema alternative“. Ona nam danas ne nudi gotovo ništa što ne nalazimo u štampi, medijima, a to je svakako manje od onoga što možemo da golim okom vidimo na ulici. Književnost su najviše izdali sami pisci, izbegavajući svaku emociju, svaki rizik. Danas je književnost shvaćena kao diplomatija, u pitanju je profesija od koje treba udobno živeti, i tu se kompromisi svih vrsta podrazumevaju kao „dobar dan“. Moralne i estetske dileme koje su mučile pisce prošlosti danas su samo povod za podsmeh. Ne mogu ni da zamislim da bi Bora Stanković, Rastko Petrović, Crnjanski, Isidora Sekulić, M. Nastasijević, Andrić, Vinaver, čak ni sa svojim najboljim delima mogli da u današnjem Beogradu započnu svoju književnu karijeru, a kamoli da budu prihvaćeni kao značajni autori. U svom Dnevniku 1 (2004) napisao sam: „Postoje veliki ljudi. To su oni koji su umrli na vreme, da ne bi bili među nama – sada i ovde.“ – N. Vasović, Evropski davitelji iz našeg sokaka, str. 216.