Srpsko-Turski Rat 1912.

U tekstovima objedinjenim u ovoj knjizi, Stanoje Stanojević objasnio je međunarodne odnose i procese koji su u kontekstu rešavanja Istočnog pitanja doveli do stvaranja saveza balkanskih država i ulaska Srbije u rat protiv Turske 1912. godine. Kao neposredni učesnik ratnih događaja, izložio je dinamiku borbenih dejstava srpskih divizija tokom oslobađanja Kosova, Kumanova, Skoplja, Prilepa, sve do bit­ke za Bi­to­lj i iz­bi­ja­nja srp­skog Pri­mor­skog od­re­da na oba­lu Ja­dran­skog mo­ra.

Blistavi su opisi ratnog poprišta kod Kumanova, gde je vođena odlučujuća bitka u kojoj je uništena turska Vardarska armija. Stanojević navodi pri­me­re ju­na­štva sta­re­ši­na i voj­ni­ka, ali i či­ta­vih je­di­ni­ca. Impresivne su slike dramatičnih podviga Sedmog puka koji je u prvom danu Kumanovske bitke, „sâm sko­ro 24 sa­ta bez sme­ne i bez po­mo­ći, iz­dr­žao na­pa­de tri tur­ske di­vi­zi­je“. Pleni živopisna panorama bitke za Ob­la­ko­vo kod Bitolja, koja će osta­ti kao „jed­na od naj­slav­ni­jih i naj­sjaj­ni­jih stra­nica u na­šoj rat­noj isto­ri­ji“. Događaji na ratnoj sceni predočeni su u knjizi sistematično i sveobuhvatno.