Olivera Marković

„Olivera Marković nije samo glumica – ona je čitav jedan veliki, glumački ansambl“. Ovu lucidnu definiciju jedne prebogate glumačke karijere koju je, na svečanosti uručenja Dobričinog prstena Oliveri Marković, 1998, dala Vida Ognjenović, potvrdiće, u raznim varijacijama, gotovo svi prilozi u monografiji posvećenoj jednoj od najvećih i najglamuroznijih glumica našeg pozorišta, filma i televizije, a koju je priredio Feliks Pašić.
Monografija tekstom i fotografijom prati životni i profesionalni put Olivere Marković, od rođenja do današnjih dana koje karakterišu njeni proređeni, ali nesmanjeno efektni scenski, filmski, televizijski nastupi.
Imala je samo devet godina kada je, u Niškoj Banji, osnovala „pozorišnu trupu“ u kojoj je bila glavna glumica, rediteljka, autorka tekstova i upravnica! Iste godine, na komemoraciji povodom smrti kralja Aleksandra, recitovala je i plakala, a s njom je plakala i cela sala.
No, pravi početak uspešne i duge karijere Olivere Marković i njena zanesenost pozorištem, datiraju iz dana okupacije, kada s grupom mladih entuzijasta, gimnazijalaca i studenata, među kojima i njen budući muž i najčešći partner na sceni Rade Marković, na Kolarcu, a potom po raznim beogradskim stanovima, priprema pozorišne predstave, idući iz uloge u ulogu, sve do odlaska u partizane (u torbici nosi tuš za trepavice, ruž i puder!) koji je zamalo osujećen četničkim prepadom.
Kada se, 1948, upisala na Pozorišnu Akademiju, kao student prve generacije ove visoke škole, na klasu Mate Miloševića, imala je za sobom već nekoliko zapaženih scenskih nastupa, a diplomsku predstavu („Poslednji“ Maksima Gorkog) odigrala je na sceni Beogradskog dramskog, na kojoj će potom ostvariti i najznačajnije uloge, poput onih u „Mački na usijanom limenom krovu“ (prva glumica u kombinezonu na domaćoj sceni), u Krležinom „Vučjaku“, „Tri sestre“ Čehova, „U Karolini Riječkoj“, „Dobrom čoveku iz Sečuana“ i „Majci Hrabrost“ Bertolda Brehta, Milerovom „Lovu na veštice“ ili Šoovom „Pigmalionu“.
U slikanju portreta Olivere Marković, Feliks Pašić u ovoj monografiji koristi mozaičnu formu: tu su mišljenja njenih kolega i partnera na sceni, reditelja, kritičara, potom sve njene uloge u pozorištu, na filmu, televiziji i radiju, tu je i selektivna bibliografija kritika i intervjua, kao i popis nagrada i priznanja, među kojima su i Zlatna i Srebrna pulska arena, Oktobarska i Sedmojulska nagrada i, naravno, kao kruna karijere, Dobričin prsten.
O Oliveri Marković, pored ostalih, govore i Jovan Ćirilov, Marija Crnobori, Goran Marković („Imala je magiju, alhemičarsku radionicu u sebi, nešto za šta možda sama nije bila zaslužna, ali je to umela da nosi, razvije i odneguje u neviđeni cvet glumačke umetnosti. Nije bila srećna zbog toga; nije bila ni nesrećna“), Rade Marković („Po čemu se Olivera izdvajala? Ona je plenila. U početku svojom mladošću, temperamentom, izgledom, svojim ritmom, a posle – dubinom talenta, bogatstvom i raznovrsnošću duhovnog materijala koji unosi u svoju igru“), Vladimir Stamenković, Ksenija Jovanović, Đuza Stojiljković („Velika glumica! To se ne može objasniti. Ko nije s njom igrao, ne može to ni da oseti ni da doživi. Ona zrači već samom svojom pojavom“), Mira Stupica („Olivera je umetnik, ona je i zvezda, ona je uvek na sceni glumački događaj“), Jagoš Marković („Olivera je glumački Lope de Vega. Po lakoći Rosini. Sve“) i, konačno, Olivera Marković njom samom: „Bože, kakve sam lepe uloge igrala! Uglavnom sam odigrala sve što sam želela“.
Goran Marković: „Da li čoveku treba još nešto?“