Crna Gora i Moravica

Pre više od jednog veka, znameniti naučnik Jovan Cvijić sa svojim saradnicima i učenicima započeo je vekovni poduhvat srpske nauke: antropogeografsko ispitivanje srpskih zemalja u sklopu koga su istraživana naselja, poreklo stanovništva i običaji. Studije nastale u sklopu ovog projekta objavljivane su u Srpskom etnografskom zborniku Srpske kraljevske akademije i danas su prava bibliofilska retkost koju poseduje mali broj institucija, biblioteka i pojedinaca.

U okviru edicije Koreni biće objavljena fototipska izdanja iz Srpskog etnografskog zbornika, ali i studije o poreklu srpskih porodica, njihovim migracionim kretanjima i običajima, objavljene u drugim izdanjima. Oblasno grupisana izdanja ove edicije upotpunjena su pogovorima koji ukazuju na relevantne studije i rasprave objavljene u poslednjih pola veka. Prvih 17 knjiga Korena posvećene su predeonim celinama koje obuhvataju teritoriju centralne i zapadne Srbije: od Velike Morave na istoku, Save na severu, Drine na zapadu, Rzava i Zapadne Morave na jugu. 

Sadržaj:

Svetozar Tomić, Skopska Crna Gora (1905) sa kartom u prilogu i fotografijama iz Atlasa Naselja srpskih zemalja

Pop Atanasije Petrović, Narodni život i običaji u Skopskoj Crnoj Gori (1907)

Pop Atanasije Petrović, Srpske narodne igre iz Skopske Crne Gore (1907)

Ljuba Ivanović, Crteži (1928)

Vojislav S. Radovanović, Seoska naselja. Fotografije (1930)

Svetozar Raičević, Narodna nošnja u Skopskoj Crnoj Gori (1930) sa fotografijama

Ljubica S. Janković, Danica S. Janković, Narodne igre u Skopskoj Crnoj Gori i Blatiji (1939) sa taktovima i fotografijama

Ljubica S. Janković, Još nešto o prilikama za igranje u Skopskoj Crnoj Gori (1940)

Jovan F. Trifunovski, Skopska Crna gora (1971) sa fotografijama i kartom u prilogu

Jovan F. Trifunovski, Kumanovsko-preševska Crna Gora (1951) sa fotografijama i kartom

Jovan F. Trifunoski, Preševo (1951)

Jovan F. Trifunoski, Moravica. Istočno-preševska sela (1948) sa kartom

Pogovor: B. Čeliković, Istraživanja Karadaga i Moravice

Obrađeno je 74 naselja, od kojih se danas 35 nalazi u Makedoniji, a 39 u Srbiji. U Skopskoj Crnoj gori obrađeno je 11 naselja: Banjani, Brazda, Brodec, Gluvo, Gornjani, Kučevište, Mirkovci, Pobužje, Čučer, Ljubanci i Ljuboten. U Kumanovsko-Preševskoj Crnoj Gori, 24 naselja u Makedoniji: Brest, Alaševce, Belanovce, Vaksince, Bukurica, Vištica, Glažnja, Gošince, Dumanovce, Zlokućane, Izvor, Lipkovo, Lojane, Lukarce (danas mahala), Matejča, Nikuštak, Orizari, Otlja, Rinkovce,Ropalce, Runica, Slupčane, Straža i Strima, i 23 naselja u Srbiji, koja pripadaju opštinama Preševo i Bujanovac. Preševu pripadaju: Berčevac, Bukarevac, Bukovac, Gare, Gornja Šušaja, Gospođince, Donja Šušaja, Ilince, Kurbalija, Miratovac, Norča, Oraovica, Preševo, Rajince,Trnava, Trnavska Reka ili Crnogorsko selo (danas deo sela Trnava) i Crnotince, a Bujanovcu: Vrban, Gramada, Levosoje, Letovica, Lučane, Nesalce i Oslare. U Moravici je obrađeno 16 naselja od kojih 6 pripada opštini Bujanovac: Biljača, Borovac, Bratoselce, Dragušica i Samoljica, a 10 opštini Preševo: Aliđerce, Bukarevac, Buštranje, Golemi Dol, Žujince, Mamince (danas mahala sela Strezeovce), Reljan, Slavujevac, Strezovce i Čukarka.