Bizarne priče

Poslednje objavljeno delo dobitnice Nobelove nagrade za 2018, zbirka od deset pripovedaka, čiji je zajednički imenitelj fascinacija čudnovatošću koja se obično dovodi u vezu s rubnim prostorima i liminalnim stanjima. Kao i u svojim prethodnim knjigama, Olga Tokarčuk nam postavlja pitanja koja nas izbacuju iz komfora, podseća nas na to da se svet čoveku migolji, izmiče mu, da sve manje imamo kontrole nad svojim postignućima, da se u današnjim društvima demokratija neopazice pretvara u diktaturu, i da su uloge koje preuzimamo na sebe poluge socijalnih konstrukata. Dobro poznate stare hrišćanske ideje iznosi u novom ruhu, a rekonstituisanu čovekovu vezu s prirodom nudi u transhumanistickoj viziji dragovoljnog oživotinjavanja. Ovo nisu samo priče o kloniranju, usamljenosti i nemogućnosti da shvatimo sebe i svoj položaj u utvrđenim društvenim ulogama; svaka priča je po jedna iščašena vizura koja podstiče potrebu da damo svetu nekakav smisao u metafizičkom ustrojstvu. Tipično za sve knjige Tokarčuk: dovoditi u pitanje aksiome zato da bi pomerene granice otvarale iznenađujuće vidike, i da bi potreba za prevazilaženjem ograničenja proradila kao mentalna nužda. Jer umetnost i postoji zato da bi provocirala ono na šta se bojimo i da pomislimo.