Barok u srpskoj umetnosti

Vodič kroz umetnost jedne epohe.

Barok u srpskoj umetnosti jeste knjiga koja afirmiše vrednosti jednog kulturno-umetničkog pravca koji je doveo do drugačijih shvatanja umetnosti u našoj zemlji.

Kao novi kulturni model, barok je različit od dotadašnjeg otomanskog kulturnog modela. Prvo se uočava kod srpskih narodnih prvaka i crkvenih poglavara, a zatim i u drugim delovima duhovnog, kulturnog i umetničkog života. Kulturno-istorijske promene koje su usledile nakon austrijsko-turskih ratova i Velike seobe 1690. godine, nosila je crkvena organizacija, kao vodeća duhovna snaga Srba u Habzburškoj monarhiji. Ideja verske obnove putem obrazovanja bila je opšte mesto reformi svih crkava u periodu baroka. U središte reformi postavljeno je jačanje autoriteta verskog polavara, koji je ujedno bio i politički predvodnik nacije.Građanstvo je želelo promene i razlike ugledajući se na srednjoevropsku baroknu kulturu u kojoj se kretalo i živelo. Ukus obogaćenog gradskog stanovništva bio je jedan od snažnih elemenata koji je uticao na razvoj celokupne barokne kulture, kao i slikarstva. Taj ukus bio je određen željom da se prihvati novo i da se raskine sa tradicijom. Bežeći od zatvorenih oblika prethodne epohe, arhitekte i vajari tražili su nove dimenzije izraza i stvarali raskošna dela, prepuna scenskih inovacija i pokreta. U potragama za novim efektima u tretmanu boje i prostora, slikari su i dalje interpretirali religiozne sadržaje, ali novine su unosili i u pejzaž, portret, kao i u interpretaciju prirode.

Zaharija Orfelin, Teodor Kračun, Hristofor Žefarović i drugi veliki majstori srpskog baroka pokušavali su da održe sklad između sadržine i forme. Stvarali su dela istančana, kitnjasta i bogata u umetničkom izrazu. Sa druge strane, originalna po svojim idejama i obuhvaćena osećanjima koja su mogla da izazovu zadovoljstvo i ushićenost tog doba.

Barok je pokušaj evropeizacije u Srbiji, i promena u načinu razmišljanja i dotadašnjih kodova u umetnosti.

Zahvaljujući izuzetnom poznavanju i stručnosti Miodraga Jovanovića, ova knjiga na jasan i razumljiv način prikazuje sve bitne i značajne umetnike ove epohe.