Strah i drhtanje

Strah i drhtanje jeste filozofsko delo, premda vrlo osobeno, toliko da se zapravo žestoko suprotstavlja (vladajućoj) filozofiji i po svojoj formi i po svom sadržaju. Svesti Strah i drhtanje samo na puko zastupanje religioznosti bilo bi stoga isto što i zaobići mnoge važne dimenzije ovog spisa. Tek nakon pažljivog čitanja postajemo svesni koliko u ovom delu ima posejanih teza i antiteza u odnosu na čitavu modernu filozofiju sa kojom Kjerkegor vodi vrlo suptilan i načelan dijalog. Nema sumnje, on se zalaže za jedan radikalni pojam vere, skoro tertulijanovski reductio ad absurdum, ali na dubljem nivou njegova knjiga jeste pre delo koje se javlja u nastavku sokratovske tradicije samoispitivanja nego tertulijanovske netrpeljivosti prema filozofskom umu. Ona je poziv da vlastito moralno i duhovno stanje shvatimo kao našu najveću brigu, naš najviši životni zadatak, da ispitamo svoj odnos prema uživanju, moralnim načelima i veri, ali tako da to ispitivanje izvodimo kao samoispitivanje, kušnju u kojoj ćemo biti mučeni protivrečnim zahtevima ljubavi, morala, razuma, odgovornosti, vernosti, saopštavanja i lutanja.

Iz predgovora Slobodana Žunjića