Od Topovskih šupa do Sajmišta

Uzimajući u obzir različite podatke o strukturi pripadnika jevrejske populacije, kako one pre Drugog svetskog rata tako i one nastale tokom holokausta kao i popise žrtava i druga svedočanstva, Dragan Cvetković ne samo da rekonstruiše polnu, starosnu, obrazovnu, profesionalnu strukturu jevrejskih žrtava već prati regionalnu i lokalnu „dinamiku“ holokausta, ulogu najmasovnijih gubilišta, kao što su logori Sajmište, Topovske šupe, Banjica, Crveni krst, ali i onih rasutih širom Srbije.

Ovakav pristup, uz obilje grafikona, tabela i statističkog materijala, daje jednu preciznu sliku holokausta bogatu podacima (koliko dozvoljavaju sačuvani izvori i drugi činjenički materijal), ali ne zamagljuje ili zanemaruje pravu prirodu i dimenzije ljudskog stradanja. Pokazujući ovaj fenomen kroz, na prvi pogled, „hladne brojeve“, autor dodaje našim saznanjima puno konkretnih, vrednih zaključaka koji pokazuju da je u holokaustu nestalo Jevreja gotovo u potpunosti u nekim profesijama (do rata značajno zastupljenih), da je sistematično uništavanje jevrejskog stanovništva od strane nemačkog okupacionog aparata imalo kao rezultat i jedan strašan „statistički dokaz“ koji je, po svojoj visini, bio na samom vrhu efikasnosti ubilačke mašinerije u okupiranoj Evropi.

(iz recenzije istoričara prof. dr Milana Ristovića)