Neobičan slučaj doktora Džekila i gospodina Hajda – 130 godina od prvog izdanja

Posebno izdanje povodom 130 godina od prvog objavljivanja. 

Tema dvojnika kod Roberta Luisa Stivensona ima kontekst koji premaša granice datog romana. Nalazimo ga već, naime, u stavu koji je engleski romanopisac negovao kao svoje viđenje romaneskne umetnosti. Kao umetnost, Stivenson je izdvajao roman od ostalih književnih oblika, videći u njemu umetnost budućnosti. Roman ne podučava čoveka, ne deli mu lekcije. Jedina lekcija koju prisvaja jeste lekcija života, lekcija da se život ne može predavati kao strogo znanje, nego jedino evocirati. Zaboraviti sebe i okrenuti se drugima, saznavati ih. Na to nas obavezuje romaneskna umetnost, po Stivensonu, pri čemu „drugi“ mogu biti i u nama samima, mogu biti i jesu naši dvojnici. Pripovedajući o stvarnim ili izmišljenim događajima, roman u istini vidi neprestano „spornu tačku“, pa će Stivenson smatrati da „roman postoji ne zato što liči na život, nego zato što se od njega bezmerno razlikuje“. Iz toga je romanopisac mogao da izvuče najjednostavniji zaključak da je roman, budući rasterećen iluzije realizma, nezavisan projekt, poput imaginarne mašine u kojoj takozvani realizam deluje samo preko metoda dela, a ne preko njegovog sadržaja. Takav roman je predodređen za temu dvojnika, temu čija je fantastika i u ovom romanu utemeljena realizmom kao metodom. Fikcija na kojoj Stivenson zasniva romanesknu umetnost nužno je dovela do teme Džekila i Hajda, otkrivajući nam istovremeno izvestan pripovedački postupak, u njegovim rudimentarnim gestovima, koji je tek nedavno dobio pravo ime: magijski (ili fantastički) realizam. – J.Aćin