Raspućin, večna tajna

Grigorij Jefimovič Raspućin je čovek koji bezmalo jedan vek raspaljuje maštu čitalaca! Brojne knjige i nekoliko filmova opisuju ga kao osobu natprirodnih moći, kao iscelitelja i vidovnjaka, kao razvratnika, ljubitelja žena i pića, kao prevaranta, pa čak i kao nemačkog špijuna zavrbovanog da u Prvom svetskom ratu uticajem na cara Nikolaja II i, posebno, caricu Aleksandru Fjodorovnu okrene Rusiju na stranu Nemačke, a protiv saveznika. U svemu navedenom moglo bi da ima istine, ali za to ne postoji nijedan dokaz.
Aron Simanovič nam, kroz ovu knjigu, menja sliku o Raspućinu i predstavlja ga kao čoveka koji uživa u ciganskoj muzici, društvu lepih žena i dobrom vinu, ali koji je, pre svega, osoba zdravog razuma i humanista.
Kao Raspućinov najbliži saradnik, prijatelj i kao njegov lični sekretar, kroz svoj i Raspućinov životni put daje nam slike ruskog društva tokom poslednjih godina carevine. Pominje prve ozbiljne pokrete narodnih masa (1905.), opisuje mukotrpan život na selu, sazrevanje radničke svesti po gradovima, korumpiranost državne administracije, nehaj plemstva i samovlašće carskog para. Simanovič ima svoju verziju ubistva Raspućina i detaljno govori o stradanju cara, carice i njihovo petoro dece, o proganjanju plemstva tokom i posle revolucije 1917, kao i o ruskom građanskom ratu.