Prilozi istoriji srpske lingvističke slavistike

Knjiga Prilozi istoriji srpske lingvističke slavistike: druga polovina XX veka predstavlja, kao što se iz njenog naslova može zaključiti, zbornik radova. Ti radovi, osim jednog – „O srpskoj lingvističkoj slavistici druge polovine XX veka”, objavljivani su u različitim časopisima i zbornicima, a sada se donose redigovani koliko je bilo potrebno, ali bez većih proširivanja i prerađivanja.

U istoriografiji uopšte, pa i u naučnoj istoriografiji, širokim sintezama prethodi proučavanje niza užih pitanja, objavljivanje rezultata tih istraživanja, njihovo pretresanje na naučnim skupovima, objavljivanje tematskih zbornika i opštih pregleda. Ova knjiga je zamišljena, dakle, kao mogući doprinos izradi monografije o istoriji srpske lingvističke slavistike, koja će, nadam se, jednog dana biti napisana trudom nekog drugog slaviste.

Kao većina zbornika, ni ova knjiga ne pretenduje na to da obuhvati sva najvažnija pitanja istorije srpske lingvističke slavistike, mada su mnoge važne teme u njoj zastupljene, nego da podstakne istoriografsko obrađivanje i onih predmeta koji u ovoj knjizi nisu prisutni ili se samo pominju.

Knjigu otvara rad čiji je predmet u vremenskom pogledu širi od vremenskih okvira predmeta ove knjige jer zahvata i periode koji su prethodili slavistici druge polovine XX veka, da bi se iz onoga što je prethodilo bacilo dopunsko svetlo na ono što je osnovni predmet pažnje, a zatvara je rad kojim je učinjen pokušaj da se iz perioda koji se u knjizi razmatra bar u opštim crtama pokuša osvetliti period koji je usledio, pa možda i više od toga – da se donekle pokuša pogledati preko linije horizonta sadašnjosti.

Prilozi istoriji srpske lingvističke slavistike: druga polovina XX veka nastali su u okviru projekta Lingvistička slavistika kao predmet naučne kritike i istoriografije, koji je projekat autora ovoga rada u SANU. U predmetnom pogledu, ova knjiga se naslanja na moju knjigu Prilozi istoriji srpske slavistike: biobibliografska građa (Beograd, Čigoja, 2011).

Terminološki izraz srpska lingvistička slavistika ovde, i uopšte, označava, pre svega, istraživanja srpskih lingvista koja imaju za predmet srpski jezik i druge slovenske jezike. Kao što između lingvističke slavistike i drugih grana slavistike postoje oblasti i discipline koje su manje ili više prelazne prirode, tako ni nacionalna odrednica u tom izrazu nema apsolutno oštrih granica. Značajan je doprinos proučavanju srpskog i drugih slovenskih jezika koji su u Jugoslaviji, pored srpskih, dali lingvisti drugih nacionalnosti, a zaslužuje da se ima u vidu doprinos koji toj predmetnoj oblasti daju srpski lingvisti na strani – kao gostujući profesori, saradnici u međunarodnim časopisima, inostranim izdavačkim kućama i sl.

Knjiga sadrži i građu za bibliografiju srpske lingvističke slavistike druge polovine XX veka (posebne publikacije), koju je opisala dr Ana Golubović, na čemu joj srdačno zahvaljujem, kao i na redigovanju bibliografskih podataka u svim delovima ove knjige.